MADDENİN HALLERİ


KN:Kaynama noktası EN:Erime noktası
K: katı S: Sıvı G:Gaz
Eğimli bölgelerde ısı Q=m c ▲t ile bulunur
Madde II bölgede Katı+Sıvı halinde
IV bölgede Sıvı+Gaz halinde bulunmaktadır.
Madde ısı hızı değişmeyen kaynakla ısıtılırsa
Isı ekseni yerine zaman ekseni alınır
II ve IV bölgelerde çizgi daima yatay olur


sıcaklık





G
KN m.Lb
EN S
K m.Le

Erime süresi kaynama sür. Isı(cal) zaman



I II III IV
ERİME VE DONMA:

ERİME:Maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesidir.Sıvı hale geçtiği bu sıcaklığa erime noktası denir.
DONMA:Maddenin dışarıya ısı vererek katı hale geçmesidir.Katı hale geçtiği bu sıcaklığa donma noktası denir
Erime noktası=Donma noktası
ERİME ISISI(Le) Erime sıcaklığına kadar ısıtılmış bir katı maddenin 1 gramının sıvı hale geçmesi için gereken ısıdır. Örneğin buzun erime ısısı
Le=80 cal/g dır. Erime ısıs donma ısısına eşittir
Erime ve donma sıcaklığındaki m gramlık katı maddeyi eritmek için Q= m.Le kadar ısı harcanır
Birim cal/g veya J/kg alınabilir
ÖZELLİKLER

1-Erime noktası donma noktasına eşittir
2-Erime ve donma noktası madde miktarına değil cinsine bağlıdır
3-Erime ve donma süresince sıcaklık değişmez sabit kalır
4-Maddeler için ayırt edici bir özelliktir
5-Hal değişimi esnasında maddenin sıcaklığı değişmez
6-Madde erirken ısı alır donarken verir
7-Dışarı basıncı artarsa erime noktası düşer.örneğin buz deniz seviyesinde 0 derecede seviyenin altında 0 derece altında yükseklerde ise 0 derecenin üstünde erir
8-Erime sırasında maddenin hacmi artar.Ancak buz gibi bazı maddelerin donunca hacimleri artar Erirken hacimleri küçülür
Soru: Kışın kar yağarken hava ısınır Neden?
Çözüm: kar yağarken sıvı donmuş haldedir.Bunun içinde dışarıya ısı vermiştir.Buda dışarıdaki sıcaklığı artırır.Böylece hava daha ılık olur.Aynı şekilde kar erirkende hava soğur.Çünkü kar erirken dışardan ısı almak zorundadır.Bu nedenle ortam soğur.
9-Birbiri içinde çözünen maddeler karıştırılınca erime ve donma noktaları düşer
Örneğin su içinde çözünen tuz erime sıcaklığını düşürür.yollara tuz .toprak gibi maddeler atılması buzun erime sıcaklığını düşürür
Soru:Araba radyatörüne neden antifiriz konur?
Çözümuyun donma noktasını düşürmek için konulur.

KAYNAMA VE BUHARLAŞMA

KAYNAMA:Sıvının dışardan ısı alarak gaz haline geçmesidir.Bu sıcaklık noktasına kaynama noktası denir Bir gazın ısı vererek sıvı hale geçmesine ise yoğunlaşma denir.Kaynama ve yoğunlaşma sıcaklıkları eşittir Suyun kaynama ısısı: 540 cal/g dır
Kaynama ve yoğunlaşma süresince sıcaklık değişmez
Maddeler için ayırt edici özelliktir
Madde kaynarken ısı alır yoğunlaşırken ısı verir.Bu iki sıcaklık eşittir
BUHARLAŞMA:Maddenin ısı alarak gaz haline geçmesidir.Suyun buharlaşma ısısı Lb=540 cal/g dır.
Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir
Sıvı yüzeyinde olur
Ayrıt edici özelliktir
Buharlaşan sıvının sıcaklığı düşer(buharlaşmayan taneciklerin kinetik enerjileri azaldığı için.Çünkü buharlaşan taneciklerin kinetik enerjileri artmaktadır.
Her maddenin buharlaşma ısısı farklıdır.
Soru:Yazın yerler ıslatıldığında etraf neden serinler?
Çözüm:su buharlaşırken havadan ısı alır.O yüzden serinler
Soru:
Yazın karpuzu kesip kısa süre güneşte bırakırsak soğur.Neden?
Çözüm:
Karpuz yüzeyinde buharlaşma olur.Buharlaşırken bir kısım ısıyı içinden alır dışarıya verir.İçindeki ısı eksilince karpuz soğur.Yani karpuz suyu buharlaşırken çevreden ısı alır
Soru:Elimize kolonya sürdüğümüzde vücudumuz neden soğur?
Kolonya buharlaşırken vücudumuzdan ısı alır.
Soru : Ateşli hasta ya ıslak bez konur Neden?
Islak bezdeki su buharlaşmak için hastadan ısı alır.hastanın ateşi düşer
Soru.terleyen insan biraz sonra üşür neden?
Ter buharlaştığı için insanı üşütür
Soru:yazın neden deniz ve göl kenarına akın ederiz?
Su buharlaşırken ısı alır.Etrafı serinletir
SÜBLİMLEŞME:Maddenin sıvı hale gelmeden gaz haline geçmesi olayıdır.Örneğin naftalin doğrudan katı halden gaz haline geçer
Bazı gazlarda doğrudan katı haline geçer bu olaya da depozisyon denir
ÖRNEKLER

1-
24 Kcal kaç kaloridir?
1kcal 1000 cal ise 24 Kcal = 24.1000=24000 cal eder.
2-
30.000 cal kaç Joule eder?
1 cal 4,18 J ise 30.000 cal=30.000x4,18=125400 J eder.
3-
2000 gram bakıra , sıcaklığını 50 0C den 110 0C çıkarmak için 700 cal ısı veriliyor.bakırın özısısı kaç cal/g0C dir?
▲t =110-50=600C
Q=m c ▲t de C çekilirse C=Q / m. ▲t olur.Verilenleri yerine koyarsak: C=700 /2000.60 =0,005 cal/g0C bulunur.